Dobry tłumacz, czyli jaki?

Tłumaczenie (zwykłe, specjalistyczne, czy też przysięgłe) z całą pewnością można zaliczyć do prac trudnych i wysoce odpowiedzialnych. Nie każdy może i raczej nie każdy powinien zajmować się tłumaczeniem.Tutaj doskonała, formalnie potwierdzona znajomość języka obcego to dopiero początek długiej listy cech, jakimi powienien odznaczać się dobry tłumacz. Zawsze oczekujemy przecież doskonałego rezultatu. Mimo dużej liczby i ogólnej dostępności biur tłumaczen oraz indywidualnych tłumaczy, nie każdy przekład zachwyca. Dlatego poniżej prezentujemy najważniejsze cechy dobrego tłmacza - dla wszystkich poszukujących doskonałego przekładu, jak i tych, którzy niosą się z zamiarem podjęcia pracy w zawodzie tłumacza. Jaki jest zatem dobry tłumacz?

Pierwsza cecha dobrego tłumacza - doskonałe kompetencje i umiejętności językowe

Fakt ten wydaje sie być oczywisty. Przecież tłumacz zna język obcy, z którego bądź na który tłumaczy. I o ile doskonałe opanowanie słownictwa i gramatyki to pierwsza zasadnicza sprawa, o tyle drugą stanowi inna, równie ważna, jeśli nawet nie ważniejsza. Chodzi mianowicie o czucie języka. Tak, dobry tłumacz czuje język, posługuje się nim lekko i niemal naturalnie. Nie można opanować absolutnie wszystkich słówek (tutaj przychodzi z pomocą słownik). Można natomiast nauczyć się identyfikowania i doboru stylu do konkretnej, tłumaczonej wypowiedzi. Pomocne będzie tutaj poznanie kultury związanej z danym językiem obcym, a także literatury, muzyki, czy też śledzenie bieżących wydarzeń dotyczących obcego kraju.

Pozostaje jeszcze kwestia tłumaczeń specjalistycznych. Otóż w tym przypadku pojawia się dodakowa konieczność poznania słownictwa i specyfiki branży, czy też dziedziny naukowej. Dobry tłumacz powinien czuć i rozumieć to czym się zajmuje. I nie chodzi wcale o to, by ukończyc studia medyczne, aby dobrze tłumaczyć medyczna dokumentację. To po prostu kwestia "głębszego wejścia mentalnego" w daną dziedzinę.

Druga cecha dobrego tłumacza - znajomość języka polskiego

Zaskakujące? Jeśli tak, to spieszymy z wyjaśnieniem. Otóż niemal każdy z nas popełnia błędy językowe, o ile nie jest doświadczonym polonistą. Choć i tutaj moga zdażyć się wyjątki. Jak zatem być dobrym tłumaczem, nie znając doskonale zasad ojczystej pisowni, rodzimych idiomów i związków frazeologicznych? Poza tym dochodzi sposób poprawnego wysławiania się. Dobry tłumacz ustny po prostu mówi pięknie, posiada bogaty zasób słów i, co ważne, nie popełnia błędów językowych.

Trzecia cecha dobrego tłumacza - posiadanie wiedzy merytorycznej

Aby dane tłumaczenie nie było jedynie przekładem słów z zachowaniem proporcji 1:1, dobry tłumacz powinien posiąść odpowiednią wiedzę merytoryczną w danej dziedzinie. To pozwala oddać sens tłumaczonych treści, wychwycić niuanse, przekazać kontekst. Oczywiście nie można specjalizować się w każdym tłumaczeniu i w każdej branży. Dlatego warto wybrać tę, która najbardziej nam "leży" i konsekwentnie zgłębiać specjalistyczne słownictwo, wiedząc jednocześnie gdzie szukać przydatnych w tym zakresie informacji.

Czwarta cecha dobrego tłumacza - odznaczanie się konkretnymi cechami osobowości

W tej kwestii można nieco różnicować zestaw cech ze względu na rodzaj tłumaczenia. Innych cech wymaga od tłumacza przekład ustny, innych pisemny. Z całą pewnością dobry tłumacz języka obcego powinien:

1. Cechować się wysoką odpornością na stres i umiejętnością pracy pod presją czasu.
2. Być komunikatywny - ta cecha dotyczy głównie tłumaczy ustnych.
3. Dbać o każdy szczegół i być perfekcjonistą.
4. Być sumienny, skrupulatny, rzetelny i dokładny. Wszystkie tłumaczenia, w tym tłumaczenia na angielski, tłumaczenia dla firm, tłumaczenia medyczne, czy w końcu tłumaczenia przysięgłe, nie tolerują błędów, niejednoznaczności i braku precyzji.
5. Mieć doskonałą pamięć, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku, gdy tłumacz najpierw wysłuchuje wypowiedzi, zapamiętuje ją, a następnie tłumaczy, jak to ma miejsce w sytuacjach tłumaczenia ustnego.
6. Być dociekliwy oraz posiadać umiejętnośc wyszukiwania niezbędnych informacji.
7. Posiadać umiejętność i zdolność do kilkugodzinnego skupienia się na zadaniu.
8. Potrafić rozdzielać uwagę i słuchać.

Jak widać pożądanych cech dobrego tłumacza jest całkiem sporo. Wielu tłumaczy mogłoby jeszcze dodać coś więcej i wydłużyć przedstawioną listę. Część atrybutów to kwestia cech wrodzonych. Inne to z kolei cechy możliwe do nabycia podczas wykonywania pracy zawodowej. Wszystko to jednak dokładnie oddaje fakt, że praca tłumacza oraz bycie naprawdę dobrym tłumaczem jest zadaniem trudnym, wymagającym pewnego poświęcenia, uporu i konsekwencji w działaniu.